του Βαγγέλη Καλλιντεράκη
Η πρόσφατη τοποθέτηση του Άδωνι Γεωργιάδη στην Βουλή φέρνει στην επιφάνεια τις αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις των απολογητών του νεοφιλελευθερισμού, της κυρίαρχης πολιτικής και οικονομικής τάξης στην Ελλάδα. Φέρνει επίσης στην επιφάνεια την κοινωνική σήψη και παρακμή ενός πολιτικού κατεστημένου που την ίδια ώρα που έχει αποτυχεί στο σύνολο των προβλημάτων που έχει η ελληνική κοινωνία, κάνει λόγο για την «ιδεολογική κυριαρχία της δεξιάς και την νίκη της».
Ας είμαστε όμως σε εγρήγορση. Η μοναδική νίκη που έχει να επιδείξει το κοινωνικό και πολιτικό πρόγραμμα του νεοφιλελευθερισμού είναι η αύξηση της κοινωνικής, υλικής και πολιτικής ισχύος των ανώτερων μερίδων των κυρίαρχων τάξεων, του περίφημου 1% των κοινωνιών. Η κοινοτοπία του φιάσκου των (νεο)φιλελεύθερων πολιτικών είναι εμφανής τουλάχιστον για το σύνολο των εργαζόμενων στρωμάτων και της νεολαίας που βιώνει καθημερινά αυτή την αποτυχία.
Η διαδικασία αποσύνθεσης που μάστιζε τις δυτικές κοινωνίες τα τελευταία 30 χρόνια- 30 χρόνια κυνικής και πλήρους ανισόμετρης ευμηρίας- αποκαλύφθηκε με την κρίση του 08’, την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, την δημιουργία κοινωνικών νεκροταφείων και ερειπίων όπως αυτά που άφησε πίσω της η πολιτική των μνημονίων, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, στην χώρα μας. Και αν η οικονομική κρίση αποκάλυψε την αποσύνθεση, σήμερα η πανδημία, η υγειονομική κρίση και η διαχείρισή της από τις νεοφιλελέυθερες κυβερνήσεις έρχεται να αποτυπώσει την πλήρη χρεοκοπία αυτού του συστήματος, υπηρέτης του οποίου είναι ο Άδωνις Γεωργιάδης και η ΝΔ στις πιο ακραιφνείς μορφές του.
Ένα σύστημα βασισμένο στο κέρδος, την ληστεία και την πειρατεία, ωθούμενο από τους νόμους και τις αξίες της αγοράς, μετατρέποντας την υγεία και την κοινωνική ασφάλιση σε προϊον, πεδίο επένδυσης και κερδοφορίας, ρήμαξε τα υγειονομικά συστήματα. Στην Ελλάδα, το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτής της πολιτικής, εδώ και αρκετό διάστημα το ΕΣΥ επί της ουσίας έχει φτάσει και ξεπεράσει τα όριά του.
Όσο για τον υλικό πλούτο και την ανάπτυξη που κάνουν λόγο οι υπέρμαχοι του (νεο)φιλελευθερισμού, είναι πλούτος και ανάπτυξη που αφορά μια τρομακτική μειοψηφία της κοινωνίας. Αυτό που έχει μείνει στα λαϊκα στρώματα είναι οι ζημιές της «ανάπτυξης». Που ήταν και που είναι η ελεύθερη αγορά και η «αυτορρύθμιση» στην ανατίμηση ζωτικών αγαθών και προϊοντων που πλήττει τα εργαζόμενα στρώματα; Που είναι η ελεύθερη αγορά στην ανατίμηση των «υγειονομικών προϊοντων»; Που ήταν και που είναι η ελεύθερη αγορά στις πρωτοφανείς ανατιμήσεις του κόστους της ενέργειας;
Η ιδεολογική κατήχηση από τα έδρανα της Βουλής για την απεριόριστη ελευθερία της αγοράς και των σημαντικών φιλελεύθερων αξιών έχει περιπέσει σε πλήρη ανυποληψία. Το μόνο που έχει απομείνει είναι ο κοινωνικός κανιβαλισμός που παρήγαγε αυτή η αποσύνθεση και η προώθηση των αξιών του ατομισμού, του εγωισμού και των ιδιοτελών πράξεων, «θύμα» των οποίων έπεσε και η κυβέρνηση μέσα από την απογοήτευση των ακροδεξιών ψηφοφόρων της.
Όσο για τον ΣΥΡΙΖΑ η συνθηκολόγηση του 2015 και η εφαρμογή της μνημονιακής πολιτικής αποτέλεσε την πιο σκληρή απόδειξη πως οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εμφανίζονται και επιβάλλονται ως μονόδρομος, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να μακιγιαριστούν και να έχουν φιλολαϊκο προσωπείο.
Είναι αλήθεια βέβαια πως η ελληνική κοινωνία μετά από 10 χρόνια μνημονίων και κοινωνικών ερειπίων εμφανίζει τάσεις συντηρητικοποίησης. Η εκλογική νίκη της ΝΔ το 2019 το αποτυπώνει αυτό σε ένα βαθμό. Η πραγματικότητα όμως είναι πως η τοποθέτηση του Άδωνι στη Βουλή, οι πανηγυρισμοί της ΝΔ και των καλά πληρωμένουν ΜΜΕ υποδεικνύουν ένα πράγμα: φόβο.
Φόβο απέναντι στην δυνατότητα των εργαζόμενων στρωμάτων και της νεολαίας να γυρίσει την πλάτη στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, στην αποκάλυψη πως ο βασιλιάς είναι γυμνός, στην σήψη που μαστίζει το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, φόβο απέναντι στην δυνατότητα του λαού να ριχτεί σε ένα νέο κύκλο αγώνων και ταξικών συγκρούσεων.
Η δυσαρέσκεια των εργαζόμενων στρωμάτων και της νεολαίας απέναντι στις κυρίαρχες πολιτικές, στον κυνισμό και την αλαζονεία της ΝΔ, του πολιτικού κατεστημένου και του μιντιακού συρφετού που τον στηρίζει είναι έκδηλη. Η δυσαρέσκεια αυτή αποτελεί το υπόστρωμα εκείνο πάνω στο οποίο μπορεί να οικοδομηθεί μια πολιτική κατεύθυνση που θα οριοθετήσει τη νεοφιλελεύθερη ασυδοσία και θα καταγράψει ήττες για το κυβερνητικό στρατόπεδο. Μια πολιτική κατεύθυνση όπου θα μετασχηματίζει την δυσαρέσκεια σε υλική δύναμη των εργαζομένων και της νεολαίας.
Βασική προϋποθέση για αυτό είναι η απάντηση απέναντι στον κατακερματισμό των λαϊκων στρωμάτων. Η παλιά και αποτελεσματική συνταγή των κυρίαρχων, αυτή του «διαίρει και βασίλευε», πρέπει να αντιμετωπιστεί. Μια συνθήκη που έχει κοστίσει το εργατικό και ευρύτερο κοινωνικό κίνημα το χάσιμο πλείστων δυνατοτήτων, που ισχυροποιεί το κυβερνητικό αφήγημα, ότι η κοινωνία πρέπει να αποδεχτεί πως δεν έχει μείνει τίποτα παρά η αντικοινωνική τους εξουσία. Η «ιδεολογική νίκη» που πασχίζει να περιφρουρήσει ο Άδωνις απέχει πολύ από την «δυναμική» ιδεολογία που κάποιες δεκαετίες πίσω πλασαρόταν ως απελευθέρωση του πλούτου για την ευρύτερη δήθεν κοινωνική ευημερία. Οι νεόκοποι πραγματευτές του πολιτικού (νεο)φιλελευθερισμού, όπως ο Άδωνις, περισσότερο απευθύνονται με τους «ιδεολογικούς» τους λόγους στα συμφέροντα και τους διάφορους ολιγάρχες για τους οποίους δουλεύουν, παρά σε κάποια πραγματική προσδοκία της λαϊκής πλειοψηφίας ότι η ευημερία τους θα ακολουθήσει αυτής της διαλυτικής πολιτικής. Μετά από δεκαετίες ερήμωσης και φτωχοποίησης, η επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού στηρίζεται στην συσσώρευση ηττών και την αποδιοργάνωση των διεκδικήσεων και της πολιτικής προοπτικής των λαϊκών στρωμάτων.
Αποτελεί μείζον καθήκον των δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς μια κατεύθυνση που θα συσπειρώνει και θα ενώνει τον λαό και την νεολαία γύρω από τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν τη ζωή και την επιβίωση της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας. Οι ενωτικοί αγώνες αφενός και το καθήκον της συγκρότησης ενός αριστερού κοινωνικού και πολιτικού μετώπου αφετέρου, τα σταθερά και θαρρετά βήματα προς μια τέτοια κατεύθυνση, αποτελούν επιτατική ανάγκη για όσους επιδιώκουν να υπηρετήσουν τα λαϊκα συμφέροντα. Για έναν νέο κύκλο ταξικών συγκρούσεων, αυτή τη φορά νικηφόρο.
