Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών στην Πρυτανεία του ΕΚΠΑ αποτελούν την κορύφωση μιας αντιπαράθεσης που διεξάγεται στα ελληνικά πανεπιστήμια τον τελευταίο χρόνο τουλάχιστον. Επικεφαλής της αυταρχικής εκστρατείας σε βάρος των δημοκρατικών δικαιωμάτων και του πανεπιστημίου η νεοσύστατη πρυτανική αρχή του ΕΚΠΑ και ο Θεόδωρος Φορτσάκης Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών που εξακολουθεί με αμείωτη ένταση να επιβάλλει την πολιτική της φίμωσης και της τρομοκρατίας στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
Οι κινητοποιήσεις των φοιτητικών συλλόγων και των διοικητικών υπαλλήλων στο χώρο της Πρυτανείας του πανεπιστημίου ξεκίνησαν ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, όταν οι φοιτητικοί σύλλογοι του ΕΚΠΑ επιχείρησαν να υλοποιήσουν τις αποφάσεις τους για παράσταση διαμαρτυρίας στην Πρυτανεία, με αίτημα να γίνει συνεδρίαση της Συγκλήτου ώστε να τοποθετηθούν τα όργανα διοίκησης για τις διαγραφές φοιτητών και την απόφαση Φορτσάκη να τοποθετήσει security στα κτίρια του ιδρύματος. HΣύγκλητος του ΕΚΠΑ είναι η μόνη που δεν έχει συνεδριάσει από όταν ανέλαβε η νέα διοίκηση Φορτσάκη, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας να είναι και το μοναδικό που λειτουργεί με μία ιδιότυπη «ενός ανδρός αρχή». Ο Φορτσάκης ζήτησε την παρέμβαση των ΜΑΤ για να αποτρέψει την είσοδο των φοιτητών στην Πρυτανεία, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι του πανεπιστημίου να βρεθούν έγκλειστοι επί δύο εβδομάδες σε ένα φρουρούμενο από δυνάμεις των ΜΑΤ πανεπιστήμιο, καλούμενοι να εργαστούν υπό ομηρία για λόγους «ασφαλείας» και οι φοιτητές και τα λοιπά μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας να αντιμετωπιστούν με τη χρήση ωμής αστυνομικής βίας και καταστολής. Μπροστά στον παροξυσμό αυταρχισμού του Φορτσάκη που κατέληξε στο να κλειδωθεί στην πρυτανεία έως και η επιθεώρηση εργασίας που βρέθηκε στο χώρο κατόπιν καταγγελιών των εργαζομένων, οι φοιτητικοί σύλλογοι και οι σύλλογοι των διοικητικών υπαλλήλων απάντησαν δυναμικά καταλαμβάνοντας την Πρυτανεία. Έτσι, ο Θ. Φορτσάκης επιτέθηκε πρωτοφανώς στους εργαζόμενους, στους φοιτητές αλλά και σε βουλευτές της αριστεράς που βρέθηκαν στο χώρο καθώς «εισήλθαν χωρίς άδεια στο κεντρικό κτήριο του ΕΚΠΑ διευκολύνοντας, παράλληλα, την ανεξέλεγκτη είσοδο σε φοιτητές και άλλους συμπαρισταμένους, που δεν είχαν κάποια προγραμματισμένη εργασία στον χώρο»!
Η πρυτανική αρχή του ΕΚΠΑ πρωτοστατεί εδώ και μήνες στη στρατηγική της έντασης έχοντας εγκαταστήσει ιδιωτική αστυνομία (σεκιούριτι) στους πανεπιστημιακούς χώρους και έχοντας από καιρό διακηρύξει την πρόθεσή της να επιτρέπεται η είσοδος στο πανεπιστήμιο μόνο με την επίδειξη ακαδημαϊκής ταυτότητας και μόνο για αδειοδοτημένη δραστηριότητα. Η κατάργηση κάθε δημοκρατικής και συνδικαλιστικής ελευθερίας στο χώρο του πανεπιστημίου, αλλά και ο χουντικής έμπνευσης έλεγχος κάθε κοινωνικής και πολιτικής δραστηριότητας στο εσωτερικό του, καθώς και των προσώπων που τις υλοποιούν, αποτέλεσε άλλωστε κεντρικό στοιχείο της “προεκλογικής” εκστρατείας του Θ. Φορτσάκη και ένα από τα πρώτα δείγματα γραφής του νέου μοντέλου διοίκησης του ΕΚΠΑ. Ο νέος πρύτανης του ΕΚΠΑ από την εκλογή του ήδη μέχρι και σήμερα επιχειρεί με κάθε μέσο να διαφαλίσει την υλοποίηση της εκπαιδευτικής ανδιάρθρωσης των μνημονιακών κυβέρνήσεων που διαλύει τις δημοκρατικές κατακτήσεις του πανεπιστημίου, καταργεί το άσυλο, διαγράφει δεκάδες χιλιάδες φοιτητές, πρωτοστατεί στις απολύσεις και τη διάλυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στο πανεπιστήμιο.
Ο πρόθυμος εξάλλου να υποστηρίξει κάθε αντιδημοκρατική επίθεση της κυβέρνησης δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Οι σχέσεις και η διαπλοκή Φορτσάκη με τη Ν.Δ. είναι γνωστές εδώ και χρόνια: σύμβουλος του Μητσοτάκη σε θέματα ιδιωτικοποιήσεων το ΄91 – ΄93, πρόσωπο για το οποίο κυβερνητικοί παράγοντες διέρρεαν ότι θα είναι ο επόμενος υπουργός δικαιοσύνης ή αργότερα Γ.Γ. της κυβέρνησης, έμπρακτος υποστηρικτής της ΔΑΠ και της ΟΝΝΕΔ, των οποίων άλλωστε υπήρξε μέλος. Ταυτόχρονα, ο Φορτσάκης είναι το ίδιο πρόσωπο που επιστρατεύτηκε να διοικήσει τη ΝΕΡΙΤ αμέσως μετά το εν μία νυκτί αυταρχικό κλείσιμο της ΕΡΤ και την απόλυση των εργαζομένων της και παραμένει μέχρι και σήμερα πρόεδρος του εποπτικού της συμβουλίου, παίζοντας το ρόλο του παράγοντα νομιμοποίησής της, όταν η πλειοψηφία των – επίσης διορισμένων από την κυβέρνηση – μελών της διοίκησης της ΝΕΡΙΤ έχει παραιτηθεί λόγω παρανομιών και ευθέων κυβερνητικών παρεμβάσεων. Δεν είναι επίσης τυχαίος ο τρόπος εκλογής Φορτσάκη αλλά και των υπόλοιπων νέων πρυτανικών αρχών. Έχουν εκλεγεί με ένα βαθιά αντιδημοκρατικό νόμο, σύμφωνα με τον οποίο τα Συμβούλια Διοίκησης έχουν το δικαίωμα να αποκλείουν υποψήφιους για τα όργανα διοίκησης μετά από προσωπική συνέντευξη χωρίς αιτιολογημένη απόφασή τους και ο Πρύτανης εκλέγεται μόνο από ορισμένες εκατοντάδες καθηγητές με πλήρη αποκλεισμό των δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων φοιτητών και εργαζομένων στα ιδρύματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι κατ’ εφαρμογή αυτού του νόμου έχουν αποκλειστεί υποψήφιοι για όλα τα όργανα διοίκησης (Πρυτανείες, Κοσμητείες κλπ) με γνώμονα την πολιτική τους τοποθέτηση ή απλώς το γεγονός ότι δεν είναι αρεστοί γιατί δεν συστρατεύονται ολόπλευρα με την επιβολή της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης. Με την εφαρμογή αυτού του ακραία ολιγαρχικού πλαισίου, ο Φορτσάκης αναδείχθηκε πρύτανης με τη στήριξη μόλις 810 μελών ΔΕΠ, ενώ η πανεπιστημιακή κοινότητα του ΕΚΠΑ αριθμεί εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές και εργαζόμενους.
Είναι σαφές ότι η κατασταλτικής φύσης αυτή επίθεση από πλευράς πρυτανικής αρχής στο ΕΚΠΑ παρέχει μία ακόμη χείρα βοηθείας στην κυβέρνηση Σαμαρά, καθώς επιχειρεί να φιμώσει τις φωνές αντίστασης, να επιταχύνει την εφαρμογή των νόμων που διαλύουν το πανεπιστήμιο, να τσακίσει τους αγώνες των φοιτητών και των εργαζομένων και να διευκολύνει την σχεδιαζόμενη διαγραφή χιλιάδων φοιτητών στο αμέσως επόμενο διάστημα. Σαφής είναι όμως και η απροκάλυπτη πολιτική συστράτευση της πρυτανικής αρχής με την κυβέρνηση. Ο “υπέρμαχος των θεσμών” Θ. Φορτσάκης, ως άλλος κυβερνητικός εκπρόσωπος επιχειρεί και αυτός από το δικό του πόστο να συμβάλλει την πολιτική ενίσχυση της κυβέρνησης με τις δηλώσεις περί “πολιτειακής εκτροπής” που αποτελούν ένα αναμάσημα των δηλώσεων Βούλτεψη, Βορίδη, Γεωργιάδη και θέτουν την πρυτανική αρχή στην υπηρεσία της κυβέρνησης, εν τω μέσω μιας ασταθούς για την κυβέρνηση πολιτικής περιόδου, όπως αυτή διαμορφώνεται εν όψει της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η στάση Φορτσάκη που κεντρικοποιεί την αντιπαράθεση στο πανεπιστήμιο με τέτοιους πολιτικούς όρους αποτελεί εκδήλωση μιας σειράς στρατηγικών και επιδιώξεων από πλευράς του κυβερνητικού κέντρου. Από τη μία πλευρά ο πρύτανης δίνοντας λυσσαλέα τη μάχη για την εφαρμογή των μέτρων αυταρχικοποίησης και κοινωνικού-πολιτικού ελέγχου στο πανεπιστήμιο επιχειρεί μια τομή σε ένα από τα κεντρικότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα, η επιβολή της οποίας θα επιφέρει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, θα καταγράψει μια σημαντική ήττα για τις δυνάμεις του κινήματος αλλά πολύ περισσότερο θα δημιουργήσει το έδαφος για την αναίμακτη εφαρμογή του συνόλου της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης, των διαγραφών, της ραγδαίας πειθάρχησης του φοιτητικού σώματος και της διάλυσης των πτυχίων. Ένα πανεπιστήμιο στο οποίο με τις εγγυήσεις του κράτους και των δυνάμεων καταστολής οι συνδικαλιστικοί και κοινωνικοί αγώνες θα εξοβελίζονται.
Από την άλλη, οι όροι με τους οποίους επιλέγεται από πλευράς του πρύτανη, ενός δηλαδή φαινομενικά θεσμικού οργάνου του πανεπιστήμιου, να μεταφερθεί το πολιτικό αυτό μέτωπο σε κεντρική πολιτική αντιπαράθεση αναδεικνύουν τη στάση Φορτσάκη σε πρόδηλη κυβερνητική επιλογή επιστράτευσης της πρυτανικής αρχής ως ενός ακόμη μηχανισμού συντηρητικοποίησης του πολιτικού λόγου με σκοπό την ποινικοποίηση και την πολιτική και ιδεολογική στοχοποίηση των αιτημάτων και πρακτικών του κοινωνικού κινήματος και της αριστεράς ως κινούμενων εκτός “συνταγματικού τόξου”. Πρόκειται για έναν πολιτικό λόγο που αποτελεί το μανδύα της κρατικής καταστολής και της καταπάτησης των λαϊκών κατακτήσεων.
Είναι καθήκον όλων των συλλόγων, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των αγωνιστικών πολιτικών δυνάμεων να συμβάλλουν στην ενίσχυση και τη νικηφόρα έκβαση του αγώνα των φοιτητικών συλλόγων και των διοικητικών υπαλλήλων. Το πανεπιστήμιο δεν έχει και δεν είχε ποτέ στενά ακαδημαϊκό ρόλο, αντίθετα αποτελεί πεδίο κοινωνικής και πολιτικής ζύμωσης, συνδικαλιστικών πρακτικών και κοινωνικών αγώνων και είναι ακριβώς αυτός ο χαρακτήρας του πανεπιστημίου και του φοιτητικού κινήματος που τρομοκρατεί την κυβέρνηση και επιχειρείται να αναιρεθεί από το Φορτσάκη και τους όμοιούς του. Οι κινητοποιήσεις στην Πρυτανεία πρέπει να αποτελέσουν εφαλτήριο μαζικών αγώνων όλων των δυνάμεων του πανεπιστημίου μέσα από την όξυνση του φοιτητικού κινήματος στο άμεσο διάστημα με σκοπό τόσο την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών όσο και την ακύρωση της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης. Ένας τέτοιος αγώνας σήμερα δεν μπορεί παρά να περάσει και μέσα από τη στοχοποίηση των πρυτανικών αρχών που βρίσκονται στην υπηρεσία των κυβερνητικών σχεδίων με το αίτημα της παραίτησης των υπευθύνων. Επιπλέον, αναγκαία είναι σήμερα η οικοδόμηση ενός παλλαϊκού κινήματος ενάντια στην αυταρχική διαχείριση και την κατάλυση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, μια δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί μόνο μέσα από τη συγκρότηση ενός πλατιού κοινωνικού και πολιτικού μετώπου δυνάμεων για την υπεράσπιση των δημοκρατικών κεκτημένων. Ο μόνος δρόμος για την προάσπιση των λαϊκών ελευθεριών και δικαιωμάτων είναι οι ανυποχώρητοι κοινωνικοί αγώνες. Οι φοιτητικοί σύλλογοι, οι σύλλογοι εργαζομένων στο ΕΚΠΑ και στα υπόλοιπα ιδρύματα, αλλά και ευρύτερες συνδικαλιστικές και πολιτικές δυνάμεις είναι αναγκαίο να συστρατευθούν για την ανατροπή των αυταρχικών μεθοδεύσεων Φορτσάκη και την υπεράσπιση των αγωνιστικών πρακτικών στα πανεπιστήμια.
